در روند اجرای پروژه‌های صنعتی، مرحله طراحی سازه تنها آغاز مسیر است. پس از طراحی و تولید نقشه‌های اجرایی و دفترچه محاسبات، تهیه لیست دقیق مصالح مورد نیاز، گام بعدی و بسیار مهم در مسیر ساخت اسکلت فلزی است. این لیست که به آن MTO یا Material Take Off گفته می‌شود، نقش تعیین‌کننده‌ای در برآورد وزن و هزینه ساخت پروژه دارد. در این مقاله، با فرآیند تهیه لیست خرید (MTO) در پروژه‌های صنعتی در شرکت مهرسام صنعت آشنا خواهیم شد.
در مقاله‌های گذشته با مراحل اصلی طراحی یک پروژه صنعتی آشنا شدیم. این مراحل شامل:
فهرست مطالب این نوشته
- لیست خرید (MTO) چیست و چرا اهمیت دارد؟
- فرآیند تهیه لیست خرید مصالح در مهرسام صنعت
- کیفیت متریال و نقش آن در ایمنی سازه
- آماده‌سازی برای ساخت و برشکاری
- سوالات متداوللیست مصالح پروژه در چه مرحله‌ای تهیه می‌شود؟
چرا کنترل نهایی نقشه‌ها پیش از ساخت مهم است؟
آیا مهرسام صنعت پروژه‌های خارج از تهران را نیز می‌پذیرد؟
لیست خرید (MTO) چیست و چرا اهمیت دارد؟
پس از نهایی شدن نقشه‌های طراحی، تیم فنی اقدام به استخراج لیست مصالح مورد نیاز پروژه می‌کند. این لیست شامل انواع پروفیل‌ها، ورق‌های فولادی و سایر متریال مصرفی در ساخت سازه است. خروجی نرم‌افزار Tekla Structures به‌عنوان منبع اصلی این اطلاعات مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرگونه خطا در برآورد تناژ نهایی یا ابعاد مصالح، منجر به افزایش ضایعات یا هزینه‌های اضافی در خرید و ساخت خواهد شد. از همین رو، دقت بالا در بررسی خروجی نرم‌افزار و مطابقت آن با نقشه‌های ساخت الزامی است.
فرآیند تهیه لیست خرید (MTO) در مهرسام صنعت
در شرکت مهرسام صنعت، لیست خرید (MTO) با دقت بسیار بالا و توسط تیم مهندسی مجرب تهیه می‌شود. این لیست شامل:
نوع و تعداد پروفیل‌ها (مثلاً IPE، H، و …)
ابعاد و ضخامت ورق‌ها مطابق با خروجی متریال لیست (Material List) نرم‌افزار Tekla Structure
فایل اکسل نهایی قابل ارائه به کارفرما
- بولت‌لیست (Bolt List) شامل مشخصات پیچ‌ها و اتصالات
اطلاعات نهایی بارها بازبینی می‌شود تا هیچ مغایرتی با نقشه‌های اجرایی وجود نداشته باشد. به همین دلیل، کارفرما می‌تواند با اطمینان کامل این لیست را مبنای خرید متریال خود قرار دهد.
این خروجی که نمونه آن در شکل زیر نمایش داده شده است شامل تمام پروفیل‌ها و ورق‌های مصرفی در سازه است. برای جلوگیری از خطاهای محاسباتی لازم است تا این لیست با مدل‌ها و نقشه‌های طراحی سازه مطابقت داده شود. این کار با بررسی جز به جز المان‌ها، تعیین ابعاد طولی و ضخامت آن‌ها انجام می‌شود.
بخشی از فایل Material List یک سوله
همان‌طور که متوجه شده‌اید لیست خرید (MTO) در پروژه‌های صنعتی مرحله‌ای بسیار حساس و زمان‌بر است که به دقت بسیار بالایی نیاز دارد. چرا که کم یا زیاد محاسبه شدن تعداد و وزن المان‌ها موجب تغییر هزینه‌های پروژه می‌شود. شرکت مهرسام صنعت به دلیل سوابق اجرایی و تجاربی که در ساخت سازه‌های متنوع داشته است، به خوبی با ابعاد متریال‌های موجود در بازار آشناست و می‌تواند MTO پروژه را بدون کمترین ضایعات و خسارت مالی تهیه کند. مهندسین شرکت قادرند دقیق‌ترین MTO ممکن از متریال سازه را در فایلی با فرمت اکسل (Excel) تهیه و به کارفرما ارائه دهند. توضیحات ارائه شده در این فایل به کارفرما این اطمینان را می‌دهد که تناژ محاسبه شده تناژ اصلی سازه است و هیچگونه خطایی در محاسبه آن وجود ندارد. در شکل زیر می‌توانید نمونه‌ای از لیست خرید (MTO) یک سوله صنعتی را ببینید. در ادامه، MTO پروژه به منظور خرید پروفیل، ورق و سایر متریال لازم برای کارفرما ارسال می‌شود.
نمونه MTO یک سوله صنعتی با فرمت xlsx
انواع متریال قابل خرید هر پروژه شامل پروفیل‌های I شکل و ورق‌های عرض‌بری شده هستند. ورق‌های عرض‌بری شده متناسب با نقشه شاپ برشکاری و سوراخ‌کاری می‌شوند. در مواردی برای آنکه اندازه سوراخ‌ها و برش ورق‌ها کاملا تمیز و دقیق باشند، برشکاری و سوراخ‌کاری توسط لیزر صورت می‌گیرد. علاوه بر متریال لیست خروجی دیگری تحت عنوان بولت لیست (Bolt List) جهت تعیین تعداد و اندازه پیچ‌های مصرفی سازه توسط مهندس طراح سازه تهیه می‌شود. جداسازی اتصالات بر اساس نوع پیچ مصرفی به کاهش خطا در هنگام نصب اتصالات کمک می‌کند.
کیفیت متریال و نقش آن در ایمنی سازه
معمولا تهیه ورق‌ها، پیچ مصرفی و به طور کلی متریال مورد نیاز پروژه مطابق فایل لیست خرید (MTO) توسط کارفرما انجام می‌شود. با این حال در صورت درخواست کارفرما، شرکت مهرسام صنعت مشاوره تخصصی در انتخاب و خرید متریال ارائه می‌دهد. تمام متریال خریداری‌شده باید مطابق استانداردهای کیفی و نتایج تست‌های فنی باشد. به همین دلیل در صورتی که متریال خریداری شده توسط کارفرما از کیفیت مطلوب برخوردار نباشد و با تست‌های کشش و آزمایش‌های شیمیایی فولاد استاندارد مغایرت داشته باشد، متریال غیراستاندارد توسط تیم کنترل کیفیت بازگردانده خواهد شد تا از ساخت اسکلت با متریال ضعیف و بی‌کیفیت جلوگیری شود. دلیل این امر در درجه اول حفظ ارزش مادی و معنوی سازه و رعایت اصول درست مهندسی است.
تا کنون شاهد وقوع حوادث طبیعی بسیاری نظیر زلزله، سیل و طوفان در کشورمان بوده‌ایم. در این‌گونه حوادث سازه‌هایی که طراحی درست و مقاومت کافی داشته‌‌اند خسارات به مراتب کمتری دیده‌‌اند. بنابراین طراحی اصولی و مطابق استانداردهای آیین نامه‌‌ای در کنار ساخت سازه با متریال باکیفیت معنا پیدا می‌کند. لذا پیش از عقد هر قرارداد در شرکت مهرسام صنعت شرایط خرید و تهیه متریال با کارفرما مطرح می‌شود.
لازم است بدانید استفاده از ورق‌های بی‌کیفیت و نسبتا ارزان‌تر باعث آسیب دستگاه‌های کارخانه‌ای نیز می‌شود. با در نظر گرفتن موارد گفته شده هزینه تعمیر یا خسارات احتمالاتی استفاده از متریال ضعیف به مراتب بیشتر از هزینه اولیه خرید متریال باکیفیت است. به همین دلیل بهتر است هنگام استعلام قیمت از کارخانه‌های ساخت اسکلت به تفاوت قیمت ساخت سازه با متریال ضعیف و ساخت آن با متریال با کیفیت و استاندارد توجه کنید.
آماده‌سازی برای ساخت و برشکاری
پس از تهیه مصالح، دستور برش دقیق براساس نقشه‌های ساخت به کارخانه ارسال می‌شود. چون طول پروفیل‌ها معمولاً ۶ یا ۱۲ متر است، لازم است مطابق نیاز پروژه به قطعات کوچکتر برش داده شوند. در مواردی، برش و سوراخ‌کاری با لیزر انجام می‌شود تا دقت کار افزایش یابد.
بهینه سازی در تولید
دپارتمان ساخت سازه مهرسام صنعت
خدمات مهندسی قبل ساخت | ساخت استراکچر | خدمات مهندسی بعد از ساخت
مشاوره تخصصی مهرسام صنعت
شرکت مهندسی مهرسام صنعت با بهره‌گیری از تیم متخصص در زمینه طراحی، ساخت و اجرا سازه‌های صنعتی، آماده ارائه خدمات طراحی و مهندسی و ساخت سازه به شماست. برای دریافت مشاوره تخصصی و همکاری با واحد پروژه‌های صنعتی مهرسام صنعت، با ما تماس بگیرید و گام بعدی موفقیت پروژه‌تان را با اطمینان بردارید.
سخن پایانی
تهیه لیست خرید (MTO) یکی از مهم‌ترین مراحل پیش از آغاز ساخت اسکلت فلزی است. مراحل ساخت در کارخانه اسکلت سازی شامل فیت آپ، برشکاری، سوراخ‌کاری، جوشکاری، شست و شو، رنگ آمیزی و آماده سازی اسکلت جهت ارسال به محل احداث پروژه می‌باشد. در هر یک از این مراحل بازبینی و بازرسی‌های لازم جهت ساخت درست المان‌ها انجام می‌شود. دقت بالا در این مرحله به کاهش هزینه‌ها، جلوگیری از ضایعات و افزایش سرعت اجرای پروژه کمک می‌کند. در مقاله بعدی با عنوان «دستور برش و تهیه گزارش بازرسی»، درباره انواع بازرسی‌ها و مراحل ساخت اسکلت سازه بیشتر توضیح خوایم داد.
برای دریافت مشاوره تخصصی با کارشناسان ما تماس بگیرید...
سوالات متداول
MTO یا Material Take-Off فهرستی است از کلیه متریال‌ها، پروفیل‌ها و تجهیزات موردنیاز برای اجرای یک پروژه صنعتی که معمولاً براساس نقشه‌های اجرایی و اطلاعات طراحی تهیه می‌شود.
تهیه MTO پس از نهایی شدن طراحی سازه و تهیه نقشه‌های اجرایی انجام می‌شود، یعنی زمانی که نوع، مقدار و مشخصات مصالح به‌طور دقیق مشخص شده‌اند.
معمولاً این وظیفه بر عهده مهندسان طراح سازه یا تیم متره و برآورد است که با استفاده از نقشه‌ها و مدل‌های نرم‌افزاری، لیست خرید را استخراج و نهایی می‌کنند.
MTO تمرکز ویژه‌ای بر لیست دقیق مصالح قابل سفارش و خرید دارد، درحالی‌که متره و برآورد بیشتر برای برآورد هزینه‌های مالی و اقتصادی پروژه استفاده می‌شود. گاهی این دو به صورت مکمل استفاده می‌شوند.
بله، نرم‌افزارهایی مانند Tekla Structures، Revit، و SAP2000 (در برخی خروجی‌ها) می‌توانند لیست متریال را به‌طور اتوماتیک استخراج کنند. همچنین از Excel برای نهایی‌سازی و دسته‌بندی اقلام استفاده می‌شود.
بله. هرگونه تغییر در نقشه‌ها یا مشخصات طراحی مستقیماً روی MTO اثر می‌گذارد. به همین دلیل، تهیه نسخه نهایی MTO باید پس از تثبیت طراحی انجام شود.
مدارک اصلی شامل نقشه‌های اجرایی سازه، مدل سه‌بعدی طراحی، دفترچه محاسبات، داده‌برگ تجهیزات و مشخصات فنی پروژه هستند.
بدون دیدگاه